Format arkusza

Podstawowa w Polsce norma arkuszy papieru jest zgodna z międzynarodową normą ISO 216. Najbardziej znanym formatem tego rodzaju jest A4. Norma ta pierwotnie została stworzona przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny – (DIN 476) w 1922 r., choć formaty papieru zawarte w tej normie powstały we Francji na przełomie XVIII i XIX w., i były już wcześniej powszechnie używane w Europie Zachodniej, oprócz Wielkiej Brytanii.

 

Wymiary formatów B są średnią geometryczną z dwóch pośrednich wymiarów A (zatem i ich proporcje są jak 1 do √2), z zaokrągleniem do pełnych mm, np. wymiary boków B1 są średnią geometryczną z boków A1 i A0. Wreszcie, wymiary formatów C są średnią geometryczną z odpowiednich wymiarów A i B, np. format C2 jest średnią geometryczną z A2 i B2.

 

Głównym przeznaczeniem serii formatów C są koperty. W tym przypadku numeracja informuje, jakiego rodzaju arkusz formatu A można bez składania umieścić w danej kopercie, np. do koperty C4 mieści się bez składania papier A4. Jeśli papier A4 zostanie raz złożony na pół, będzie miał wymiary A5, zatem zmieści się w kopercie C5. Z kolei po dwukrotnym złożeniu na pół arkusz A4 mieści się idealnie w kopercie C6. Także w tej serii formatów długości boków zachowują proporcję 1 do √2.

 

System amerykański

System amerykański jest uproszczonym i nie do końca zdefiniowanym systemem wywodzącym się z tradycyjnego systemu brytyjskiego. Ze wszystkich formatów stosowanych w systemie amerykańskim największe znaczenie praktyczne mają letter ("listowy"), legal ("oficjalny") i executive ("biurowy"). Wszystkie te formaty są definiowane w calach.

Oprócz tego, we wszystkich instytucjach rządowych USA stosowano obowiązkowo format "government-letter" (8×10½ cala). Format ten wprowadził sekretarz handlu USA Herbert Hoover, który chciał w ten sposób zaoszczędzić na kosztach działania rządu USA, gdyż w tym czasie format ten był powszechnie stosowany w kołonotatnikach w szkołach na terenie tego kraju i arkusze papieru w tym formacie były tańsze od arkuszy w innych formatach. Format ten zniósł dopiero Ronald Reagan, ze względu na to, że nie obsługiwały go kserokopiarki, które zaczęły się masowo rozpowszechniać w latach jego prezydentury i które narzuciły współczesny format "US-legal". Format "government-letter" wciąż jednak pozostaje popularny w USA, jako podstawowy format papieru do kołonotatników.

 

Nazwa Cale [mm] Proporcje
Quarto 10 × 8  254 × 203  1,25
Foolscap 13 × 8  330 × 203  1,625
Executive 10½ × 7¼ 267 × 184  1,4483
Government-Letter 10½ × 8 267 × 203  1,3125
Letter 11 × 8½ 279 × 216  1,2941
Legal 14 × 8½ 356 × 216  1,6471
Ledger, Tabloid 17 × 11  432 × 279  1,5455
Post 19¼ × 15½ 489 × 394  1,2419
Crown 20 × 15  508 × 381  1,3333
Large Post 21 × 16½ 533 × 419  1,2727
Demy 22½ × 17½ 572 × 445  1,2857
Medium 23 × 18  584 × 457  1,2778
Royal 25 × 20  635 × 508  1,25
Elephant 28 × 23  711 × 584  1,2174
Double Demy 35 × 23½ 889 × 597  1,4894
Quad Demy 45 × 35  1143 × 889  1,2857
STMT 8½ × 5½ 216 × 140  1,5455
A (Letter) 11 × 8½ 279 × 216  1,2941
B (Ledger, Tabloid) 17 × 11  432 × 279  1,5455
C 22 × 17  559 × 432  1,2941
D 34 × 22  864 × 559  1,5455
E 44 × 34  1118 × 864  1,2941

Tradycyjny system brytyjski

Tradycyjny system brytyjski powstał w połowie XVIII w. i był w użyciu w imperium brytyjskim aż do jego upadku po II wojnie światowej. Z systemu tego wywodzi się współczesny system amerykański – pozostałe kraje dawnego Imperium przeszły w większości na system ISO 216. W samej Wielkiej Brytanii system ten był stopniowo zastępowany systemem ISO od połowy lat 60. XX w. Pewne elementy tego systemu są jednak wciąż w użyciu w sądownictwie brytyjskim i na dworze królewskim.

System ten opiera się na kilkunastu podstawowych formatach papieru, których pochodne, podobnie jak w systemie ISO 216, tworzy się przez cięcie podstawowego formatu w połowie ich dłuższego boku. Formaty powstające przez cięcie formatów podstawowych oznacza się przedrostkami pochodzącymi z łaciny, np. poprzez trzykrotne złożenie na pół formatu "Royal" uzyskuje się format "Royal Octavo".


Nazwa Cale [mm] Proporcje
Emperor 72 × 48  1829 × 1219  1,5
Antiquarian 53 × 31  1346 × 787  1,7097
Grand Eagle 42 × 28¾ 1067 × 730  1,4609
Colombier 34½ × 23½ 876 × 597  1,4681
Atlas* 34 × 26  864 × 660  1,3077
Imperial* 30 × 22  762 × 559  1,3636
Pinched Post 28½ × 14¾ 724 × 375  1,9322
Elephant* 28 × 24  711 × 584  1,2174
Princess 28 × 21½ 711 × 546  1,3023
Cartridge 26 × 21  660 × 533  1,2381
Royal* 25 × 20  635 × 508  1,25
Sheet and Half Post 23½ × 19½ 597 × 495  1,2051
Medium* 23 × 18  584 × 457  1,2778
Demy* 22½ × 17½ 572 × 445  1,2857
Large Post 21 × 16½ 533 × 419  1,2727
20 × 15½ 508 × 394  1,2903
Copy Draught 20 × 16  508 × 406  1,25
Crown* 20 × 15  508 × 381  1,3333
Post* 19¼ × 15½ 489 × 394  1,2419
Foolscap* 17 × 13½ 432 × 343  1,2593
Small Foolscap 16½ × 13¼ 419 × 337  1,2453
Brief 16 × 13½ 406 × 343  1,1852
Pott 15 × 12½ 381 × 318  1,2